Jaaroverzicht 2022

De CPNB nu | De campagnes van 2022

Boeken lezen verrijkt je leven. Stichting CPNB zet zich 365 dagen per jaar in om Nederlanders méér te laten lezen, kopen en lenen. In dit jaaroverzicht lees je over de boekenmarkt, over de campagnes voor boekhandel, bibliotheek en uitgeverij, en over de organisatie en samenwerkingsverbanden ter bevordering van lezen en boekbezit.

Voorwoord

Een boek per jaar méér

Dit voorwoord schrijf ik tussen de verhuisdozen, want morgen verhuizen we naar onze nieuwe locatie: de Professor Tulpstraat in Amsterdam. De tweede verhuizing in drie jaar was niet te vermijden. Na corona en de lockdowns is onze manier van werken veranderd. We overleggen vaker online, hebben minder afspraken buiten de deur en zijn vaker met z’n allen op kantoor. De rumoerige kantoortuin van de Overtoom bleek voor dat nieuwe werken al snel minder geschikt.

Na de verhuizing kunnen we onze energie weer volledig stoppen in dat wat écht belangrijk is: onze missie ‘De leeslust aanwakkeren’. En dat is ook nodig. Want hoewel de cijfers laten zien dat het goed gaat met de lees- en kooplust – de afzet groeide licht in 2022 en staat op het hoogste niveau sinds 2012 – zien we dat die groei vrijwel uitsluitend uit Engelstalige boeken komt. Oorspronkelijk Nederlandstalig, en dan met name fictie, blijft achter. ‘Als er maar gekocht en gelezen wordt’, zeggen velen. En dat is zeker waar. Maar wat mij zorgen baart, is dat het ‘ecosysteem’ rond het Nederlandse boek onder druk komt te staan. Sterker nog, het krimpt en verzwakt. En dat is slecht nieuws voor Nederlandse makers en uitgeverijen.

Werk aan de winkel dus om ervoor te zorgen dat we zoveel mogelijk mensen bereiken met onze campagnes en dat we lezers zoveel mogelijk aanzetten tot een gang naar boekhandel en bibliotheek. Dat betekent focus op de zogenaamde ‘incidentele lezer’, want daar zit de grootste potentie. Deze groep van mensen die één tot drie keer per maand of minder lezen, bedraagt naar de laatste schatting uit 2019 inmiddels 48% van alle Nederlanders ouder dan 13 jaar. En dit percentage stijgt.

Gemiddeld koopt elke Nederlander tweeënhalf boek per jaar en leent er ook nog eens zoveel. Als dat één boek per jaar meer zou zijn, dan zouden de leescultuur en de boekenmarkt in Nederland floreren als nooit tevoren. En dat is echt niet onmogelijk als we daar met z’n allen onze pijlen op richten. Gezamenlijk, als collectief.

Juli 2023
Eveline Aendekerk
Directeur CPNB

De CPNB en de boekenmarkt

Doorbouwen aan impact op lezen, kopen en lenen

De leeslust in Nederland aanwakkeren – dat is waar de CPNB voor staat. Ondanks een coronalockdown en dalend consumentenvertrouwen lukte dit in 2022: omzet en afzet van de boekenmarkt stegen in 2022 opnieuw. Maar er zijn zorgen. Stichting CPNB bouwt daarom stevig door aan campagnes die impact maken.

‘Doorbouwen’ doopten we tot ons thema voor 2022. Doorbouwen betekende doorgaan met de meerjarenstrategie ‘De lezer centraal’, maar met meer impact. Dit gold zowel voor de campagnes als voor de verdere integratie met Hebban, de samenwerking met het vak en sponsor- en fondsenwerving. Doorbouwen gold ook voor de organisatie die per 1 oktober verschoof van een competentie-indeling naar een marktgerichte indeling, om zo meer regie op campagnes en doelgroepen te kunnen voeren. Belangrijke mijlpaal in 2022 was het nieuwe convenant en de nieuwe governance die beide per 1 juli 2022 zijn ingegaan.

Lees meerLees minder

2022 startte met een coronalockdown maar gedurende het eerste kwartaal werden nagenoeg alle maatregelen opgeheven en begon de terugkeer naar normaal. De boekenmarkt groeide in 2022 wederom en is nu, qua afzet, op het hoogste niveau sinds 2012. Wel komt de groei uitsluitend uit Engelstalig en daalde de afzet van oorspronkelijk Nederlandstalige fictie met maar liefst 10%. Dit is een zorg en aandachtspunt voor het Nederlandse boekenvak en dus ook voor de CPNB.

Lezers in beweging brengen

Stichting CPNB heeft als missie het leven van mensen te verrijken door ze meer boeken te laten lezen. Met inspirerende campagnes en initiatieven laten we zien dat het lezen van boeken ontspanning, ontsnapping, verdieping en verrijking biedt. Zo stimuleren wij zoveel mogelijk mensen tot een gang naar boekhandel en bibliotheek. Dit doen wij vanuit het collectief van boekhandel, bibliotheek en uitgeverij.

‘De lezer centraal’ is onze visie die begin 2019 in overleg met de convenantpartners is ontstaan. Met ‘De lezer centraal’ bedoelen wij: vanuit de eindgebruiker redeneren, de klant centraal zetten. Wat is de doelgroep van een specifieke campagne, wat willen we bij hen bereiken, waar zitten ze, wat houdt hen bezig? Aansluiten bij de lezer dus om deze aan te zetten tot een gang naar (online) boekhandel en bibliotheek.

Zorgen ondanks hoopvolle cijfers

2022 begon in een lockdown die tot eind januari duurde. Vanaf dat moment werden er steeds meer versoepelingen doorgevoerd en uiteindelijk waren in april 2022 de maatregelen zo goed als weg. Deze periode kenmerkte zich door optimisme en consumentenvertrouwen.

In februari 2022 begon de oorlog in Oekraïne, die uiteindelijk zou doorwerken in ongekende inflatie en dalend consumentenvertrouwen, wat ook voor het boekenvak consequenties zal hebben. CPNB ziet dit al terug in fors hogere kosten en dalende bestellingen (bijvoorbeeld Boekenweek).

In 2022 werden er in totaal 43,2 miljoen boeken verkocht. Bijna 200.000 boeken meer dan in 2021. Dat brengt de afzet op het hoogste niveau in tien jaar. Ook de omzet steeg weer voor het achtste jaar op rij, met 2,7% naar 664,2 miljoen. De afzetstijging zat hem vooral in fysieke boeken (0,8% meer). Losse e-verkoop daalde voor het tweede jaar op rij, abonnementsmodellen stijgen fors. Maar ondanks de hoopvolle cijfers is er zorg. De groei in afzet zit hem volledig in anderstalige boeken en dan met name Engelstalig. Daar waar Nederlandstalig met 3% daalt (en dan vooral fictie), stijgt anderstalig met 19% (vooral fictie). Hier zullen het boekenvak en de CPNB in 2023 dan ook aandacht aan moeten geven.

Ontwikkelingen binnen de CPNB

Tijdens de tweedaagse van het mt op 29 en 30 maart 2022 zijn de contouren vastgesteld van een nieuwe organisatie-inrichting. Directe aanleiding was het ontbreken van regie op campagnes en de bureaucratische cultuur door de vele verschillende loketten. Er was behoefte aan meer eigenaarschap en verantwoordelijkheidsgevoel met focus op de missie ‘de leeslust in Nederland vergroten’. In het nieuwe model is daarom de competentiestructuur losgelaten en zijn we ingericht volgens drie inhoudelijke pijlers: 1) team Campagnes Kind & Jeugd; 2) team Campagnes Volwassenen, en 3) team Hebban. Daarnaast staat een team Bedrijfsvoering waar de interne organisatie onder valt.

Doelstellingen op campagnes en klanttevredenheid werden in 2022 grotendeels gehaald:

  • De KPI’s op lezen, kopen en lenen zijn bijna allemaal behaald;
  • 70% van de doelstellingen op participatie en bestellingen zijn gehaald;
  • Klanttevredenheidsscores zijn gehaald. Boekhandel en bibliotheek waren meer tevreden over de dienstverlening dan in 2021. Boekhandel meer tevreden dan bibliotheek;
  • Ook Hebban heeft haar KPI’s grotendeels behaald;
  • Sponsoring bleef achter; in totaal werd € 305.000 minder binnengehaald dan als target gesteld was.

Maar wat is nu het effect geweest van ons werk? Tijdens de campagneperiodes zien we dat de kindercampagnes en de cadeaucampagnes het goed doen, maar dat de Kookboekenweek en Zomerlezen minder effectief waren. Daar moet in 2023 verbetering doorgevoerd worden.

In 2022 bedroeg de (free publicity) mediawaarde ruim € 11.6 miljoen. Dit is hoger dan in 2021 maar dat heeft er ook mee te maken dat 2021 een vrij rustig jaar was als gevolg van corona en een verschoven, opgeknipte Boekenweek.

Hernieuwing convenant

Goede samenwerking met onze convenantpartners (GAU, KBb en VOB) is voor de CPNB cruciaal. Transparantie over strategie, het succes van acties, inzicht in cijfers en resultaten, gebruik van elkaars netwerk en goede informatie-uitwisseling met onze stakeholders zijn van groot belang. 2022 was een cruciaal jaar omdat we in dit jaar samen tot een nieuw convenant en nieuwe governance gekomen zijn.

De CPNB heeft per 1 juli 2022 een raad van toezicht met drie leden voorgedragen door elke convenantpartner en drie onafhankelijke leden waaronder de voorzitter.

De governance wijzigt hiermee van een bestuur dat beleid maakt en een directeur die uitvoert naar een directeur-bestuurder die beleid maakt en bestuurlijk eindverantwoordelijk is en een rvt die toezicht houdt.

Verder in dit online jaaroverzicht lees je alles over de impact van onze campagnes en de samenwerkingen met organisaties in het leesbevorderingsveld, met onderwijs, fondsen en marketingpartnerships.

CPNB in vogelvlucht

Infographic: CPNB in vogelvlucht

365 dagen inspiratie

De campagnes van 2022

Er is een boek voor iedereen. De CPNB biedt daarom het hele jaar inspiratie voor de lezer. Laat je inspireren door de terugblik op onze campagnes, merken, evenementen, bekroningen, uitgaven en marketingactiviteiten in 2022.

De Bestseller 60

De Bestseller 60

Lees meerLees minder
  • Een campagne die 52 weken per jaar duurt en inspiratie biedt aan lezers: de bestverkochte boeken van de week.
  • CPNB stelt De Bestseller 60 samen op basis van verkoopgegevens van meer dan 900 Nederlandse boekwinkels. Aangevuld met gegevens van webshops, entertainmentspecialisten en retailers die niet in boekverkoop zijn gespecialiseerd.
  • Verzameld door KVB-SMB / GfK en betreft de verkoopperiode van maandag tot en met zondag.
  • Elke woensdag is de nieuwe versie te vinden op debestseller60.nl.
  • Media geven graag aandacht aan opvallende stijgers.

CPNB Top 100 en Gouden Boeken

Lees meerLees minder
  • Bekendmaking marktcijfers 2022 en de CPNB Top 100 bestverkochte en meest uitgeleende boeken van 2022, tijdens de CPNB Nieuwjaarsborrel op 26 januari 2023 in samenwerking met KVB Boekwerk.
  • Lezers kochten 43 miljoen boeken, hetzelfde aantal als in 2021.
  • Totale boekenmarkt groeide: afzet steeg met 0,4%, omzet 2,7% (664 miljoen).
  • Markt Nederlandstalige boek krimpt, één op de vijf verkochte boeken was anderstalig. Daar zat de groei van de totale markt; het gros was Engelstalig.
  • Fysieke boekhandels maakten een inhaalslag t.o.v. van de ‘coronaperiode’; zij verkochten 16% meer boeken (is nog steeds -2% t.o.v. 2019). Omzet steeg 25%, marktaandeel van 50%.
  • Online verkoopkanaal is in afzet en omzet gedaald.
  • Omzet van gedistribueerde e- en luisterboeken via abonnementen is volgens eerste voorlopige schatting met 76% gestegen.
  • 51 miljoen fysieke boeken zijn uitgeleend aan leden van de openbare bibliotheek, 34% meer dan in 2021.
  • Daar waar de rivierkreeften zingen van Delia Owens, vertaald door Mariëtte van Gelder (The House of Books), was met 212.000 exemplaren het bestverkochte boek van 2022.
  • De Tijdmachine van Rutger Vink & Thomas van Grinsven (Kosmos Uitgevers) was met de 4de plek het bestverkochte oorspronkelijk Nederlandstalige boek van 2022. Tevens het hoogst genoteerde kinderboek van het jaar. In totaal staan er net als in 2021 zestien kinderboeken in de Top 100.
  • Top 100 op basis van verkoopgegevens van retailers die onderzoeksbureau GfK verzamelde i.o.v. Stichting Marktonderzoek Boekenvak en KVB Boekwerk.
  • Daar waar de rivierkreeften zingen van Delia Owens was met 29.000 uitleningen het meest uitgeleende boek van 2022.
  • Vogeleiland van Marion Pauw (The House of Books) staat op de 3de plek van uitleningen en was daarmee het meest uitgeleende oorspronkelijk Nederlandstalige boek.
  • Uitleningen op basis van data verschaft door Stichting Leenrecht (papieren boeken) en KB (e-boeken).
  • Veel Gouden Boeken onder de kinderboeken (75.000 exx.) zijn in 2022 uitgereikt: Coco kan het! van Loes Riphagen (Gottmer), De Zoete Zusjes zoeken een schat van Hanneke de Zoete (Kosmos), De NEEhoorn van Marc-Uwe Kling en Astrid Henn (Volt), en twee boeken van Thomas van Grinsven en Rutger Vink: De Tijdmachine en De Magische Halsband (Kosmos).
  • Twee Gouden Boeken (200.000 exx.) zijn uitgereikt in het genre volwassenen: Ik ga leven van Lale Gül (Prometheus) en Het zoutpad van Raynor Winn (Balans).

 

Bekijk de CPNB Top 100 bestverkocht en meest uitgeleend online

Hebban

Hebban

Lees meerLees minder
  • De lezerscommunity telde bijna 8 miljoen bezoekers in 2022, goed voor een kleine 20 miljoen pageviews.
  • Niet eerder werden er zoveel boeken gelezen door leden: meer dan 800.000. Ruim 34.000 recensies. Hebban organiseerde 61 online leesclubs met 885 lezers.
  • De Hebban Reading Challenge had voor het eerst meer dan twintigduizend deelnemers die samen 414.034 boeken lazen. Het meest gelezen boek is Daar waar de rivierkreeften zingen van Delia Owens (3.153 keer).
  • Boekenweekauteur Ilja Leonard Pfeijffer was gasthoofdredacteur van Hebban.
  • De vijfde editie van de Hebban 1000 zorgde voor een nieuwe nummer 1: De ontdekking van de hemel van Harry Mulisch werd verkozen tot mooiste boek aller tijden.
  • Anya Niewierra won voor de tweede keer de Hebban Thrillerprijs, met De camino; uitreiking tijdens de Avond van het Spannende Boek in Bibliotheek Utrecht op 9 juni.
  • De Hebban Schrijfwedstrijd voor spannende verhalen veranderde van naam: de Goeken Prijs, vernoemd naar de in 2011 overleden thrillerauteur Paul Goeken. wordt in mei 2023 uitgereikt.
  • Samen met lifestyle magazine Winq organiseerde Hebban de publieksverkiezing voor de Regenboog 100, de honderd beste queerboeken.
  • Samen met de Grote Vriendelijke Podcast werd de tweede editie van De Grote Vriendelijke 100 (voor mooiste jeugdboeken) gelanceerd.
  • De zevende Hebban Debuutprijs ging naar Koen Caris voor zijn debuutroman Stenen eten, met het Nederlandse leesbrillenmerk Looplabb als sponsor van de prijs voor de komende jaren.
  • Vanwege de aanslag op Salman Rushdie boden Hebban en de Nederlandse uitgever van Rushdie de e-versie van zijn Boekenweekgeschenk Woede gratis aan; het artikel werd 16 duizend keer bekeken.
  • Hebban Boeken App: in vijf jaar werden er meer dan 100 miljoen pagina’s opgevraagd. Tevens update van de app in 2022.
  • Samen met Stichting Lezen en docent Nederlands Emma Kustermans ontwikkelde CPNB het platform Hebban in de Klas voor leesplezierbevordering in het voortgezet onderwijs (vmbo, havo, vwo). Eind 2022 waren er al bijna 800 docenten Nederlands actief met zo’n 1.200 klassen in dit digitale klaslokaal. Het gouden ei van Tim Krabbé, Wanneer de mieren schreeuwen van Alex Boogers en Confettiregen van Splinter Chabot behoren tot de meest gelezen boeken in 2022 onder leerlingen. Mede ondersteund door de Koninklijke Bibliotheek en Fonds 21.
  • Resultaten van het Hebban lezersonderzoek: 9 op de 10 deelnemers noemt Hebban ‘inspirerend’, 55% haalt minstens 1 keer per maand een boek in huis en 49% koopt minimaal 1x per maand een boek. Rapportcijfer: 8,3.
Poëzie - het hele jaar door

zomer 2021 t/m zomer 2022

Poëzie - het hele jaar door

Lees meerLees minder

CPNB verwerkt sinds 2020 poëzie in eigen campagnes om het bereik voor het genre te vergroten. Mede mogelijk gemaakt door financiële ondersteuning van het Van Beuningen/Peterich Fonds.

  • In zomer 2021 publiceerde CPNB het Zomerlezengedicht ‘Perseïden!’ van Ingmar Heytze in een oplage van 100.000 Boomerangkaarten (te vinden in o.a. cafés, culturele instellingen, healthclubs). Ingekochte socialemediacampagne had een bereik van 567.035.
  • Joke van Leeuwen schreef ‘Worden wat je wil’, speciaal voor de Kinderboekenweek 2021; het gedicht is verspreid als affiche in het lespakket (ruim 7.000 pakketten) en via Boomerang (100.000 exx.).
  • Bij Nederland Leest met het thema Over de grens was Abdelkader Benali ambassadeur voor de poëzie: hij schreef speciaal bij het thema het gedicht ‘El Viajero zegt: Nee!’ en koos 4 gedichten voor de toolkit voor bibliotheken: IJstijd van Bart Chabot, Trinidad van Cees Nooteboom, Purmer van Gerry van der Linden en De reiskameraad van Ida Gerhardt. Boomerang verspreidde het gedicht van Benali in 160.000-voud.
  • ‘Een nieuw jaar’ was de titel van het Nieuwjaarsgedicht 2022 dat Lieke Marsman, Dichter des Vaderlands, speciaal voor de CPNB en haar relaties schreef.
  • Voor de Boekenweek 2022 schreef Bart Moeyaert een ode aan de liefde: ‘Kortom’; gepubliceerd in dagblad Trouw (bereik 409.000) en doorgeplaatst in de Volkskrant (bereik 735.000) en Dagblad van het Noorden (330.000). Verdere verspreiding o.a. via linnen Boekenweektas, affiche boekhandels en bibliotheken, Boomerang en ingekochte socialemediacampagne met een bereik van 659.352.
  • Inhakend op de actualiteit verspreidde CPNB ‘Poging om weg te gaan’ van Rodaan Al Galidi op Wereldvluchtelingendag (20 juni) via haar kanalen.
  • ‘Lievegedicht’ is het Zomerlezengedicht 2022 dat Joost Oomen schreef en waarmee hij de liefde viert. Verspreid via speciaal gemaakte video via YouTube en sociale media van Zomerlezen, via een Boomerangkaart in 100.000-voud; aangevuld met tv-optreden bij Humberto Tan (RTL 4: 765.000 kijkers!), NCRV-gids (Jacobines keuze: 263.000 exx), Tzum (125.000) en Boekblad (14.000).
  • Speciaal voor Pride Amsterdam 2022 schreef Renée Luth, voormalig stadsdichter van Groningen, ‘Vorm / My Gender, My Pride’ over jezelf vinden in een normatieve wereld. Verspreid via Hebban en sociale media van Zomerlezen.
  • Spoken word-artist Gershwin Bonevacia schreef 7 gedichten over wie je identiteit bepaalt; gepubliceerd in 3PAK, het geschenk van de Boekenweek van Jongeren. Gepromoot via Boomerangkaarten (met verwijzing naar e-versie bij de jeugdbibliotheek.nl) en verschillende interviews (Boekenkrant en Boekhopper.nl) en te gast op zaterdag 17 september bij radioprogramma De Taalstaat (bereik 1.115.000).
  • ‘Wat een bloem vertellen wil’ schreef Bibi Dumon Tak voor de Kinderboekenweek. Opgenomen in lesmateriaal (ruim 7.000 pakketten) met speciaal 7 video’s waarin Dumon Tak tips geeft hoe een gedicht te schrijven via YouTube-kanaal Kinderboekenweek (i.s.m. De Schoolschrijver). Daarnaast verspreid via 100.000 Boomerangkaarten.

26 januari t/m 5 februari

De Nationale Voorleesdagen

Lees meerLees minder
  • Voorlezen maakt je leuker! is de centrale boodschap van de campagne.
  • De Nationale Voorleesdagen is een initiatief van Stichting Lezen.
  • Comité vakspecialisten koos Prentenboek Top 10 met de beste voorleesboeken.
  • Maar eerst ving ik een monster (Lemniscaat), geschreven door Tjibbe Veldkamp en met illustraties van Kees de Boer, was Prentenboek van het Jaar.
  • Veel scholen en kinderdagverblijven waren ook in de afgelopen lockdownperiode gesloten. Juist daarom was het extra belangrijk om ouders/verzorgers aan te sporen vaker te lezen.
  • Nieuwe reclamespot gemaakt en uitgezonden rondom het NOS Journaal van 20.00 uur (bereik: 1,8 miljoen bij de campagnestart).
  • Bereik free publicity: circa 87,6 miljoen contactmomenten; mediawaarde € 685.654.
  • Bereik eigen sociale media: 577.000 (+246%) door inzet van BN’ers als Mascha Feoktistova en Klaas-Jan Huntelaar.
  • Door partner Squla maakten 25.000 kinderen middels quizzen kennis met de Prentenboek Top 10 (t.o.v. 40.000 kinderen in coronajaar 2021).
  • Oplage mini-editie met vingerpoppetje (winkelprijs € 5,25) was 36.337 exx., een stijging van 4%.
  • Een groter deel (dan in 2021) van de door de boekhandel ingekochte mini-edities is verkocht tijdens de campagneperiode. Maar de verkoop is nog niet terug op het niveau van 2020 (net voor corona), toen meer dan de helft van de ingekochte exemplaren over de toonbank ging.
  • Tijdens de eerste campagneweek kenden 8 van de 10 titels uit de Prentenboek Top 10 een verkooppiek.
  • Scholen en bibliotheken kochten bijna 38.000 Voorleesknuffels in (t.o.v. 41.568 in 2021); 10% daling bij bibliotheken; door Gottmer zijn daarnaast 25.000 exx. ingekocht; totale oplage voorleesknuffels is 67.276, een stijging van 2%.
  • Aantal lespakketten met 2% gestegen naar 2.702; aantal downloads van lesmateriaal met 27% gestegen naar 6.994.
  • Eindelijk was er weer een live Nationale Voorleesontbijt: op 26 januari las H.K.H. Prinses Laurentien voor op de Bibliotheek op school van het Duet in Uithoorn.
  • Andere BN’ers die op verschillende plekken in Nederland voorlazen waren o.a. Marjolein Moorman, Mascha Feoktistova (Beautygloss), Jim Bakkum, Henk van Essen (Korpschef Nationale politie), Klaas-Jan Huntelaar, Merel Westrik en Marlijn Weerdenburg. Daarnaast lazen Bobbi Eden, Rick Paul van Mulligen, Juf Joni en Meester Sander online voor. De combinatie van live en online werkte goed.
  • In 2022 werd met behulp van de campagnepartners 59% van de doelgroep bereikt. In totaal ondernam 33% van de doelgroep actie: zij deden een leesactiviteit of haalden een boek in huis via de (online) boekhandel of (online) bibliotheek. De impact van de campagne op het gedrag lijkt daarmee even groot als in 2021.
  • Extra: vanuit het project BoekenBoost ontvingen 75 kinderdagverblijven voor de vierde maal de Prentenboek Top 10. Mogelijk gemaakt door deelnemers aan de VriendenLoterij.
  • TUI is een nieuwe partner van De Nationale Voorleesdagen. Onder het motto ‘Voorpret met boeken’ willen zij kinderen inspireren met mooie verhalen over landen en kinderen laten ervaren hoe leuk voorlezen is.
  • TUI sloot zich in 2022 bij De Nationale Voorleesdagen aan en organiseerde digitale voorleessessies in de TUI Experience Store in Utrecht; kinderen luisterden naar de mooiste reisverhalen én het Prentenboek van het Jaar voorgelezen door ‘De Voorleeshoek’. TUI gaf de hele maand januari klanten in de winkel tiplijsten met voorleesboeken over vakantiebestemmingen mee. Tijdens de Kerstvakantie deelde TUI op Schiphol aan kinderen de voorleesknuffel en de mini-editie van het Prentenboek van het Jaar uit.
Geef meer met een boek

Moeder- en Vaderdag, Sinterklaas en Kerst

Geef meer met een boek

Lees meerLees minder
  • Het boek als persoonlijk cadeau, dat is de insteek van de cadeaucampagne ‘Geef meer met een boek’.
  • Gehouden met Moeder- en Vaderdag, Sinterklaas en Kerst.
  • Iedere campagne met boekentips in verschillende thema’s en met ambassadeurs die het boek promoten als cadeau.
  • Het boek als cadeau voor Moederdag bleef onveranderd populair. Voor Vaderdag was een neerwaartse trend te zien.
  • Tiptitels Moederdag maakten verkooppiek door, maar percentuele stijgingen t.o.v. de voorliggende maand waren kleiner dan in 2021.
  • Deel van de Tiptitels Vaderdag had kleine verkooppiek. Absolute afzetcijfers lagen lager dan tijdens Moederdag, maar de percentuele stijgingen t.o.v. de voorliggende maand waren groter dan in 2021.
  • Zichtbaarheid tijdens Moeder- en Vaderdag steeg naar 18 miljoen contactmomenten via betaalde online marketing.
  • Radiospot bereikte miljoenen Nederlanders (Moederdag 2,6 miljoen; Vaderdag 3,7 miljoen).
  • Geef meer met een boek zorgde voor aandacht vanaf de aankomst van Sinterklaas tot de dag voor Kerst via radiospotjes, sociale media en een speciaal gemaakte digitale cadeaugids op Hebban. Met verschillende type klanten zoals de ontdekker, de romanticus, de bingewatcher, etc.
  • In aanloop naar Sinterklaas en Kerst werden cadeaugevers door Hebban extra aangemoedigd met boekentips op geefmeermeteenboek.nl.
  • Sinterklaas zorgde voor goede afzet kinderboeken bij de (online) boekhandel; de afzet was hetzelfde als in 2021 (in 2020 steeg de afzet van fysieke Nederlandstalige kinderboeken met 6%).
  • Kerst was nog beter: een stijging van 8% Nederlandstalige boeken voor volwassenen (fictie en non-fictie).
  • In 2022 werd rondom Sinterklaas 29% van de doelgroep bereikt (ouders met een kind jonger dan 10 jaar). In totaal ondernam 8% van de doelgroep actie: zij haalden een boek in huis via de (online) boekhandel. De impact van de campagne op het gedrag lijkt daarmee groter dan in 2021.
  • In 2022 werd rondom Kerst 22% van de doelgroep bereikt. In totaal ondernam 4% van de doelgroep actie: zij haalden een boek in huis via de (online) boekhandel. De impact van de campagne op het gedrag lijkt daarmee groter dan in 2021.

8 februari t/m 22 mei

Kinderjury

Lees meerLees minder
  • Op 9 februari trapte het Kinderboeken Leesteam de Leesweken af op basisscholen door het hele land; t/m 10 april konden kinderen boeken lezen uit Leeslijst 6 t/m 9 jaar of Leeslijst 10 t/m 12 jaar.
  • De speciaal opgestelde Tiplijsten met 25 boeken per leeftijdscategorie hielpen kinderen met lezen. En de Schoolschrijver maakte een kieswijzer: een stroomdiagram om makkelijk een boek te kunnen kiezen.
  • Het Leesteam bracht in een geheime vergadering in het Waterliniemuseum in Bunnik de allereerste stemmen uit en startte zo de Stemweek (10 t/m 24 april).
  • De stemprikkel ‘win je lengte in boeken’ is dit jaar gewonnen door Wende die de boeken kon kopen in de Utrechtse Kinderboekwinkel.
  • DPG Media is vanaf 2022 de nieuwe partner van de Kinderjury; via merken als Donald Duck, Tina en Zo Zit Dat, Libelle en Margriet werden kinderen en hun (groot)ouders geïnspireerd om (samen) te lezen en te stemmen. Dat leidde tot heel veel stemmen: 52.448 (t.o.v. van 7.714 in 2021).
  • Publieksprijs 6-9 jaar: De magische halsband (Kosmos) van Thomas van Grinsven & Rutger Vink.
  • Winnaar Publieksprijs 10-12 jaar: Mus & kapitein Kwaadbaard en de koers naar de Kraken (Luitingh-Sijthoff) van Kevin Hassing.
  • De uitreiking vond plaats tijdens de eerste editie van Het Grote Kinderjury Feest in de Bibliotheek Neude in Utrecht, een initiatief van DPG Media en CPNB.
  • Prijzen werden uitgereikt door presentatoren Rachel Rosier (host Zapp) en Jasey Harders (TikTokker) in aanwezigheid van het Leesteam en 100 kinderen in de zaal én 50.000 kinderen online.
  • Na uitreiking van de Kinderjury zag de boekhandel een afzetstijging van de winnende boeken.
  • Bereik free publicity: 12,5 miljoen contactmomenten; mediawaarde € 53.116.
  • Via DPG Media werd de Kinderjury via 13 advertenties en advertorials onder de aandacht van ouders en kinderen gebracht. Bereik: 3,75 miljoen contactmomenten, een vernegenvoudiging van DPG Media-aandacht t.o.v. 2021.
  • Toos van den Beuken van Bibliotheek Helmond-Peel werd gekozen tot NBD Biblion Jeugdspecialist van het Jaar 2022.
  • Naast de nieuwe partner DPG Media zijn trouwe partners: de Bibliotheek op school (Kinderjury is vast onderdeel in landelijke actieprogramma), NBD Biblion (naamgevend sponsor van de prijs Jeugdspecialist van het Jaar), Kidsweek (media-aandacht) en de Koninklijke Bibliotheek (promoten van digitaal lezen onder de jeugd).

9 t/m 18 april 2022

Boekenweek

Lees meerLees minder
  • Net als in 2021 werd in 2022 de Boekenweek een maand verzet omdat dan pas boekhandels en bibliotheken weer volledig open waren zonder beperkende maatregelen.
  • Van 9 april tot en met maandag Tweede Paasdag (18 april) gaven boekhandels Monterosso mon amour, het Boekenweekgeschenk van Ilja Leonard Pfeijffer, cadeau bij besteding van € 15 aan Nederlandstalige boeken. Marieke Lucas Rijneveld schreef het Boekenweekessay Het warmtefort (€ 5).
  • Bart Moeyaert schreef het Boekenweekgedicht ‘Kortom’ over het thema ‘Eerste Liefde’, gepubliceerd in Trouw op 29 maart.
  • CPNB organiseerde in aanloop van de Boekenweek een publieke verkiezing van de mooiste liefdeszin van Nederland om het thema te promoten: Arthur Japin won met ‘Dit is het enige wat telt, lieverd, dat iemand meer in je ziet dan je wist dat er te zien was’ uit zijn roman Een schitterend gebrek.
  • De drie auteurs waren eregast op het Boekenbal: de 70e editie had als thema ‘De nacht is van de liefde’ en vond eenmalig plaats in nachtclub Escape aan het Rembrandtplein in Amsterdam.
  • Onder het mom van ‘een blind date met een boek’ werden daar honderden ingepakte boeken met wervende contactadvertentie uitgedeeld aan voorbijgangers.
  • Oplage geschenk: is 629.060 exx. naar Nederland (2021: 627.650); 16.060 exx. naar Vlaanderen (2021: 13.800); 15.753 downloads (2021: 18.139).
  • Voor het vijfde jaar een Friese vertaling: 2.260 exx. Totale oplage: 660.837 exx. (2021: 661.849).
  • Oplage essay: 70.530 exx. (2021: 73.600) naar Nederland; 2.470 exx. (2021: 1.520) naar Vlaanderen en 518 downloads (2021: 604). Totale oplage: 73.518 exx. (2021: 75.724).
  • Het Boekenweekgedicht is verspreid via 100.000 Boomerang-ansichtkaarten en linnen tasjes (boekhandel).
  • Mezza (voormalig AD Boekenweekmagazine) stond helemaal in het teken van de Boekenweek; deze samenwerking met DPG Media voor het vijfde jaar kende een bereik van ca. 3,2 miljoen lezers: totale oplage is 51.200 (2021: 52.400, daling van 2%).
  • Vanwege onzekerheid aan coronamaatregelen besloot NS als sponsor van de Boekenweek het gratis reizen op de tweede zondag wederom niet door te laten gaan.
  • Bereik op sociale media meer dan verviervoudigd naar 7,8 miljoen; mediabereik radiospotje 4 miljoen luisteraars in doelgroep 25-67 jaar oud (2021: tv-spotje ca 3,5 miljoen kijkers.
  • Top 25 titels verkochten 86% meer dan in de voorgaande periode mede dankzij grote socialemediacampagne.
  • Bereik free publicity: circa 129 miljoen contacten; mediawaarde € 6.330.307.
  • In 2022 werd met behulp van de campagnepartners 44% van de doelgroep bereikt. In totaal ondernam 13% van de doelgroep actie: zij deden n.a.v. de campagne een leesactiviteit of haalden een boek in huis via de (online) boekhandel of (online) bibliotheek. De impact van de campagne op het gedrag lijkt daarmee even groot als in 2021.

19 april 2022 t/m eind 2023

Springlezend

Lees meerLees minder
  • De Leescoalitie, waarvan CPNB onderdeel uitmaakt, lanceerde op 19 april de nieuwe campagne Springlezend.
  • Doel is om de belangrijke rol van leraren te onderstrepen en leraren elkaar te laten inspireren om hun leerlingen plezier in lezen te laten ervaren. Veel tips worden gedeeld op de website springlezend.nl.
  • Lancering op 19 april door ambassadeurs (leraren) van de campagne samen met hun leerlingen op trampolines omdat taal de springplank voor het leven is. Ronald Snijders, Abdelkader Benali, Stine Jensen, Ronald Giphart en Anna Woltz vergezelden de leraren. Jochem Myjer gaf een lofrede in videovorm via YouTube-kanaal Springlezend.

 

  • 15 maart 2023 werd de eerste gloednieuwe, interactieve talkshow Springlezend LIVE gehouden, tweemaal: een aparte sessie voor leraren primair onderwijs en daarna voortgezet onderwijs. Centraal stond de vraag: hoe maak je van leesbevordering een schoolbreed onderwerp? Leraren gingen met elkaar in gesprek, online en offline. Presentatie p.o. was in handen van Angela Esajas (Leraar van het Jaar 2021) en Meester Erwin; de v.o.-editie deed Bart Gielen (Barts Boekenclub).
Nationaal Comité 4 en 5 mei

4 en 5 mei

Lees meerLees minder
  • Op 4 mei herdenken we de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog. Op 5 mei vieren we de bevrijding.
  • Historicus en schrijver Hans Goedkoop hield een ijzersterkte 4 mei-voordracht getiteld Wat niet mag in De Nieuwe Kerk Amsterdam.
  • Gijs Tuinman, ridder in de Militaire Willems-Orde, sprak op 5 mei de lezing Vrijheid is een gevoel uit in Oss.
  • Beide verhalen verschenen in de jaarlijkse dubbeluitgave voor € 5 in de boekwinkel, oplage 6.620 exx.; 980 exx. van het boekje gingen via NBD Biblion naar bibliotheken.
  • De Koninklijke Bibliotheek verzorgde een lijst met actuele titels en klassiekers bij het thema van 2021 ‘vrijheid in verbondenheid’.
  • Samenwerking met Nationaal Comité 4 en 5 mei; CPNB verzorgt de uitgave.

juni, juli en augustus

Zomerlezen

Lees meerLees minder
  • Zomerlezen kreeg in 2022 een nieuwe aanpak: eerder richtte de campagne zich op het spannende boek, voortkomend uit de Spannende Boeken Weken. Met het nieuwe motto ‘Wat lees jij deze zomer?’ is de focus verbreed.
  • Nieuw is het Zomerlezengeschenk dat in juni door boekhandels werd uitgedeeld aan klanten die € 15 besteden aan Nederlandstalige boeken. De verhalenbundel eerde het korte verhaal met als doel zoveel mogelijk lezers te inspireren. Eerste samensteller: Matthijs van Nieuwkerk, titel: Zonnegloren.
  • In juli en augustus lag de nadruk op het verspreiden van boekentips, via het Hebban-platform met speciale themaweken: Nederlandse Thriller Tiendaagse, de Regenboog-verkiezing voor de honderd mooiste LHBTIQ-boeken aller tijden i.s.m. Winq en Het Parool. Hebban sloot de zomer af met de verkiezing ‘Welk boek pakte jou deze zomer?’ Hét zomerboek van 2022 werd Daar waar de rivierkreeften zingen door Delia Owens (vertaling: Mariëtte van Gelder) (The House of Books).
  • Hebban organiseerde i.s.m. de Stichting Gouden Strop en de Bibliotheek Utrecht op 9 juni een nieuwe editie van De Avond van het Spannende Boek, waar de Hebban Thrillerprijs en de Gouden Strop zijn uitgereikt.
  • Marion Pauw werd met Vogeleiland winnaar van de NBD Biblion Gouden Strop; de Schaduwprijs ging naar Lenoir van Bas Haan; Marjolein van der Gaag kreeg de Zilveren Strop uitgereikt (winnaar schrijfwedstrijd).
  • Anya Niewierra won met De camino de Hebban Thrillerprijs 2022.
  • € 5 korting op de Top 25 Zomerboeken met kortingsvoucher op het Vakantieboek van LINDA. Meer dan 172.000 exx. zijn verspreid (in 2021: oplage 260.000 magazines); online advertenties via LINDA. Hadden een bereik van 1,4 miljoen. De Zomerlezen-pagina op LINDA.nl met boekentips werd 16.981 keer bekeken (unieke bezoekers). Uit consumentenonderzoek bleek dat 10% van de Nederlanders de LINDA.-actie heeft gezien: het effect van het partnership met LINDA. op de zichtbaarheid is even groot als in 2021 (10%).
  • Bereik radiospotje: 3,1 miljoen; betaalde online campagne: 8,8 miljoen (2021: 6,1 miljoen), 40.000 clicks naar de boekentips op Hebban (2021: 43.000). Hebban inspiratiepagina’s kreeg 49.635 gebruikers (127% meer dan 2021).
  • Bereik free publicity: circa 52 miljoen contactmomenten, mediawaarde € 546.469
  • Organisch bereik tijdens de campagneperiode: via Facebook, Instagram en Twitter een brutobereik van ca 1,6 miljoen impressies, een daling van 37% ten opzichte van 2021. Wel is de mate van interactie gemiddeld verdriedubbeld.
  • Consumentenonderzoek geeft aan dat de koppeling tussen lezen, zomer en vakantie zeer sterk blijft.
  • In 2022 werd met behulp van de campagnepartners 27% van de doelgroep bereikt. In totaal ondernam 9% van de doelgroep actie: zij deden n.a.v. de campagne een leesactiviteit of haalden een boek in huis via de (online) boekhandel of (online) bibliotheek. De impact van de campagne op het gedrag lijkt daarmee even groot als in 2021.

 

  • Aandacht voor poëzie tijdens Zomerlezen, met het gedicht ‘Lievegedicht’ van Joost Oomen verspreid via 100.000 Boomerangkaarten met verwijzing naar boekhandel en bibliotheek. En een speciaal filmpje gemaakt, terwijl Oomen op Oerol was.
  • Speciaal voor Pride schreef Renée Luth een gedicht over jezelf vinden in een normatieve wereld.

22 juni en 30 september

Griffels en Penselen

Lees meerLees minder
  • De best geschreven kinderboeken werden bekroond met een Griffel, de mooist geïllustreerde met een Penseel.
  • Nieuw in 2022: de naam Vlag en Wimpels werd vervangen door Bronzen Griffels en Penselen.
  • 22 juni maakte de CPNB Zilver en Brons bekend: 45 kinderboekenprijzen, die het hele jaar dienen als inspiratie voor jonge lezers en hun opvoeders.
  • Griffeljury: Ernestine Comvalius (voorzitter), Kim Blackburn, Emma Eigenraam, Thomas Hardie, Rubén Rodriguez da Silva, Susan Venings en Joan Windzak.
  • Penseeljury: Peggy Brandon (voorzitter), Rozemarijn Blankestein, Kirsten König, Loes Reichenfeld en Ilona van Tuinen.
  • Gouden Griffel voor Films die nergens draaien (Ploegsma), geschreven door Yorick Goldewijk.
  • Gouden Penseel voor Terra Ultima (Lannoo), geïllustreerd door Raoul Deleo. Irene Moors verraste de twee winnaars thuis en foto’s hiervan werden gedeeld via socials.
  • Uitgereikt aan de vooravond van de Kinderboekenweek (30 september) op de Avond met een Gouden Randje in Hotel Arena Amsterdam.
  • Na de uitreiking van de Gouden Griffel en het Gouden Penseel was een winnaarseffect in de winkel te merken, kleiner dan in 2021.
  • De originele prenten van de winnaars van de Zilveren Penselen én het Gouden Penseel werden tentoongesteld in het Kinderboekenmuseum Den Haag.
  • De Illustratie Biënnale organiseerde ‘De Zilveren Penselen 2022’ met de winnende illustraties en illustratoren. Deze expositie reisde langs vier bibliotheken en twee boekhandels. De werving van de locaties liep via vaknieuwsbrieven van CPNB.
Boekenweek van Jongeren

17 t/m 26 september

Boekenweek van Jongeren

Lees meerLees minder
  • De campagne is voor en door jongeren en beoogt meer leesplezier bij de doelgroep, via school én via de vrije tijd.
  • Korteverhalenbundel 3PAK gratis verspreid in oplage van 117.600 exx. (stijging van 2% t.o.v. 2021); grootste groei lag bij de bibliotheken.
  • Daan Heerma van Voss, YA-auteur Chinouk Thijssen en spokenwordartiest Gerswhin Bonevacia schreven drie nieuwe verhalen.
  • Digitale versie beschikbaar via de Jeugdbibliotheek en luisterboek via Stortytel.
  • Op 24 mei maakte de vakjury tien kanshebbers op de titel Beste Boek voor Jongeren bekend. De jury vertelt: ‘De auteur van nu (x/v/m) is jong, oud, zwart, van kleur, wit, queer, hetero, cis en trans. Dit maakt de verhalen divers en zorgt ervoor dat steeds meer jongeren zich gerepresenteerd kunnen zien in de literatuur.’
  • De nominaties kregen aandacht via de Jeugdbibliotheekpagina van de KB.
  • Een jongerenjury koost de winnaars: deze werden op het Young Adult-festival BoekTok Live in het Literatuurmuseum op 16 september bekendgemaakt door schrijver en BoekTokker Kluun: in de categorie Oorspronkelijk Nederlandstalig won Lily (Pelckmans) door Tom De Cock en in de categorie Vertaald Het meisje met de luidende stem (Signatuur) door Abi Daré (vertaling: Arjaan en Thijs van Nimwegen). Winnaars kregen een cheque ter waarde van € 2500.
  • Beide boeken hadden een winnaarseffect in de boekhandel: verkoop Lily lag zesmaal hoger en het vertaalde boek viermaal.
  • 3PAK-auteurs gaven ook acte de présence op BoekTok Live.
  • Fragment van gedicht van Bonevacia is verspreid via Boomerangkaart (100.000 exx.)
  • Literatour i.s.m. de Schrijverscentrale voor de tweede keer georganiseerd in februari, een gunstige periode voor docenten; deze konden tijdens de campagne in september in gesprek gaan met leerlingen over welke auteur zij graag zouden willen uitnodigen in februari.
  • In totaal zijn circa 7.800 leerlingen bereikt op (v)mbo, havo en vwo (in 2021: 6.100 leerlingen, een lager aantal vanwege coronamaatregelen). Een vijfde van de leerlingen bleek een boek te lezen n.a.v. het schrijversbezoek op school.
  • Deelnemende scholen kregen pakketten met boeken van de deelnemende auteurs voor de schoolbibliotheek, aangeboden door Stichting De Versterking.
  • 75 BoekenBoost-pakketten geleverd aan bibliotheken op middelbare scholen. Mogelijk gemaakt door deelnemers aan de VriendenLoterij.
  • Bereik free publicity: circa 53 miljoen contactmomenten; mediawaarde € 283.485.
  • Bereik van de trailer steeg met 3% via betaalde advertenties naar 3,1 miljoen (2021: 3 miljoen).
  • Via samenwerkingen met niet-boekgerelateerde influencers, Booktokkers en Bookstagrammers is op TikTok en Instagram een gecombineerd bereik van 1,77 miljoen contactmomenten gerealiseerd: een stijging van 47% t.o.v. 2021. Alle influencers gaven boekentips. Dit leverde meer dan 100 duizend likes op en de tips werden meer dan 3.500 keer opgeslagen.
  • Zichtbaarheid campagne was hoger maar dit leidt nog niet tot meer merkbekendheid onder jongeren.
  • Boekenweek van Jongeren 2022 georganiseerd door Stichting CPNB, Stichting Lezen en de Schrijverscentrale. Partners: NBD Biblion, de lesmethode Talent van Malmberg, CJP, het Nederlands Letterenfonds, Stichting De Versterking, Fonds 21, VriendenLoterij, Koninklijke Bibliotheek en GAU.
Kinderboekenweek

5 t/m 16 oktober

Kinderboekenweek

Lees meerLees minder
  • Voor het thema ‘Gi-ga-groen!’ sloegen de Kinderboekenweek en OERRR, het jeugdprogramma van Natuurmonumenten, de handen ineen.
  • Opening op 5 oktober bij Speelnatuur van OERRR in ’s-Graveland met als eregasten de Australische auteur Andy Griffiths, prentenboekmaakster Marije Tolman, Bibi Dumon Tak die het Kinderboekenweekgedicht schreef en Janneke Schotveld, schrijfster van het Kinderen voor Kinderen-lied.
  • Voorleesconducteur John Piqué maakte het gezelschap compleet.
  • Kinderboekenweekgeschenk Waanzinnige boomhutverhalen van Andy Griffiths en Terry Denton, oplage 349.983 exx. (+5%). Voor het eerst dit jaar ook in een Friese vertaling: Beamhutferhalen, i.s.m. Afûk.
  • Kinderboekenweekcommercial op tv, bereik 700.000 contactmomenten.

 

  • Voor de allerkleinsten het Prentenboek van de Kinderboekenweek: Egalus van Marije Tolman, te koop voor € 8,25, oplage 34.046. exx. (-5%).
  • Makkelijk Lezen-lijst, speciaal voor kinderen die lezen moeilijk vinden (groep 5&6 en 7&8) met korte lestips; gemaakt in samenwerking met het landelijke bibliotheekplatform Makkelijk Lezen Plein.
  • Extra vanuit het project BoekenBoost: 75 basisscholen kregen de 6 boeken van de Makkelijk Lezen-lijst, de 2 winnende titels van de Kinderjury. Mogelijk gemaakt door deelnemers aan de VriendenLoterij.
  • Online lessen in samenwerking met Malmberg, Zwijsen, Prowise, Squla en Schooltv.
  • OERRR maakte voor scholen speciale buitenlessen en kaarten met tips om buiten de natuur te ontdekken. En gaf een financiële bijdrage aan de Kinderboekenweek.
  • Hoofdsponsor NS deelde voorleesvideo’s van voorleesconducteur John Piqué en boekentips voor in de trein via sociale media en website. NS-medewerkers kwamen langs op scholen om te praten over duurzaam reizen.
  • Vanaf 21 september konden jonge gamers meedoen aan de ‘Waanzinnige boomhut challenge’ in Minecraft, een van de meest populaire games onder kinderen en jongeren.
  • Kinderboekenweekgedicht in lesmateriaal opgenomen: Schoolschrijver maakte de les en een video samen met CPNB; gedicht ook verspreid via 100.000 Boomerang-ansichtkaarten.
  • Kinderen en ouders werden geïnspireerd door middel van een doordruk van de Kinderboekenweekkrant in de Mezza bijlage (oplage 1,3 miljoen exemplaren); samenwerking met partner DPG Media.
  • Tijdens de Kinderboekenweek deelden alle 259 McDonald’s restaurants in de Happy Meals een pasje voor een jeugdlidmaatschap bij de Bibliotheek uit. Samenwerking van McDonald’s, de Vereniging Openbare Bibliotheken (VOB) en CPNB om te wijzen op het gratis bibliotheeklidmaatschap dat sinds 1 juli 2022 voor iedereen onder de 18 jaar geldt.
  • NBD Biblion ontwikkelde een Bibendo-game; webinar met uitleg voor bibliotheken vond plaats op 14 september.
  • Schoolbestellingen daalden: aantal via onderwijs.cpnb.nl ingekochte kerntitels bleef na een hoogtepunt in 2020 dalen (-2%); oplage 6.678 lespakketten was -4%, op het laagste punt sinds 2017; aandeel bestellingen via onderwijs.cpnb.nl nam af, van 57% in 2021 naar 47% in 2022.
  • Tijdens de campagne lag afzet 11% hoger dan in 2021, de omzet 19%. Afzet neemt van jaar op jaar toe. Offline retailers: afzet (+16%) en omzet (+26%) tijdens de campagne; online retailers plusten 5% in omzet 5%, afzet stabiel. Tussen 2019 en 2022 groeide de afzet tijdens de Kinderboekenweek jaar op jaar.
  • Bereik free publicity (inclusief Griffels en Penselen): circa 150 miljoen contactmomenten; mediawaarde € 2.412.465.
  • Bereik via eigen socialemediakanalen kende verdubbeling (+152%), 1,3 miljoen impressies. Stijging mede door de Minecraft-challenge die i.s.m. OERRR op sociale media is gepromoot.
  • Consumentenonderzoek na afloop van de Kinderboekenweek toonde een positieve impact op het lees-, koop- én leengedrag van ouders en verzorgers. In 2022 werd met behulp van de campagnepartners 73% van de doelgroep bereikt (ouders/verzorgers met kinderen van 6 t/m 12 jaar oud). In totaal ondernam 35% van de doelgroep actie: zij deden n.a.v. de campagne een leesactiviteit of haalden een boek in huis via de (online) boekhandel of (online) bibliotheek. De impact van de campagne is groter dan in 2021.

19 oktober t/m 16 november

NS Publieksprijs

Lees meerLees minder
  • Bekendste prijs voor een boek en grootste publieksprijs in Nederland verliep turbulent en is uiteindelijk stopgezet.
  • Verklaring CPNB: ‘De Stichting CPNB heeft tot haar spijt moeten besluiten dit jaar geen NS Publieksprijs uit te reiken. Er is geconstateerd dat het stemproces op grote schaal is gemanipuleerd. Daardoor is het onmogelijk geworden een eerlijk verloop van de stemming veilig te stellen. Hetzelfde geldt daarmee voor de uitkomst van die stemming.’
  • Verklaring NS, hoofdsponsor: ‘Wij zijn teleurgesteld over deze afloop van de NS Publieksprijs 2022. Allereerst voor de auteurs die een mooi boek hebben geschreven en daarnaast voor alle boekenliefhebbers die op hun favoriete boek hebben gestemd.
  • De mogelijkheid van de vrije publiekskeuze naast de 6 nominaties leidde tot alle commotie. Na berichten dat het e-mailadres van Tweede Kamerleden werd gebruikt om te stemmen op Het Coronabedrog van Thierry Baudet besloot CPNB te stoppen.
  • Eerder waren via EenVandaag op NPO 1 de 6 nominaties (bestverkochte boeken van 1 juli 2021 tot 1 juli 2022) bekendgemaakt.
  • Het waren: Amalia (Claudia de Breij), De heks van Limbricht (Susan Smit), De nachtdienst (Esther Verhoef), Dwaalspoor (Suzanne Vermeer), Fortuna’s kinderen (Annejet van der Zijl) en Master your mindset (Michael Pilarczyk)
  • Michael Pilarczyk en Susan Smit waren niet eerder genomineerd, de andere auteurs wel.
  • Bereik free publicity (tot en met 22 oktober): circa 35 miljoen contactmomenten; mediawaarde € 43.341.

1 t/m 30 november

Nederland Leest

Lees meerLees minder
  • ‘Eén boek, duizend gesprekken’ is de pay-off van de grootste leesbevorderingscampagne van Nederland in de bibliotheek.
  • Met in 2022 het thema ‘Oud worden, jong blijven’.
  • Fonds XL en Vereniging Onbeperkt Lezen maakten twee speciale edities mogelijk: de grootlettereditie (XL) met een oplage van 8.110 exx. (2021: 7.312) en de editie in makkelijke taal voor iedereen die (nog) niet zo sterk is in lezen, met een oplage van 6.972 exx. (2021: 9.120), wederom i.s.m. Uitgeverij Eenvoudig Communiceren.
  • Geschenkboek Mevrouw mijn moeder van Yvonne Keuls in 194.400 exx. (2021: 223.810) verspreid onder leden en bezoekers van de bibliotheek, inclusief lofrede van Susan Smit.
  • Openingsbijeenkomst in de bibliotheek Den Haag waar burgemeester Jan van Zanen, hersenwetenschapper Erik Scherder en Susan Smit de 90-jarige Yvonne Keuls eerden.
  • Twee edities voor het onderwijs: Nederland Leest Junior (groep 7 en 8 basisonderwijs en groep 1 en 2 vmbo) met het boek De regels van drie van Marjolijn Hof: oplage 99.047 exx. (2021: 97.276)
  • En Mevrouw mijn moeder voor bovenbouw voortgezet onderwijs, oplage 5.824 exx. (2021: 11.040).
  • Juniorboek in samenwerking met de Bibliotheek op school; online lesmateriaal mede mogelijk gemaakt door Kunst van Lezen. CPNB heeft de lessen p.o. samen gemaakt met ‘Discussiëren Kun Je Leren’.
  • Yvonne Keuls hield een tournee van maar liefst 18 bezoeken in verschillende bibliotheken door het hele land. Marjolijn Hof deed 5 locaties aan (drie bibliotheken, een school en een PABO).
  • Samen met Probiblio is geëvalueerd: de bekendheid van Nederland Leest onder de leden van de bibliotheek neemt toe in de jaren en lag in 2022 op bijna twee derde. Het boek is de grootste bron van bekendheid.
  • 25% van de bibliotheekleden die het boek hebben ontvangen ging speciaal voor het boek naar de bibliotheek, vorig jaar was dit nog ruim een derde. Vanwege de auteur, maar het onderwerp van het boek bleek dit jaar belangrijker: bijna de helft gaf dit op als reden, in 2021 jaar was dit een kwart.
  • Twee derde van de leden heeft het boek per toeval ontvangen of meegenomen in de bibliotheek, vorig jaar was dit de helft.
  • De campagne kreeg een 7,5 als rapportcijfer, terug op het niveau van 2020. Als toelichting zeggen leden dat de campagne een goede manier is om aan te zetten tot lezen. En ze zijn erg te spreken over de activiteiten en de inhoud van het boek.

 

  • Middels een bewustwordingscampagne via het netwerk DPG Media zijn meer dan 8,7 miljoen contactmomenten gecreëerd, via platform Indebuurt bijna 500 duizend contactmomenten. Daarmee is het online bereik van de campagne gestegen (+75%).
  • Bereik free publicity: circa 112,6 miljoen contactmomenten; mediawaarde € 622.564.
  • In samenwerking met Bindinc is in een aantal tv-gidsen (o.a. Avrobode, KRO Magazine en de NCRV-gids) branded content verschenen, brutobereik bijna 450 duizend 65-plussers.
Kookboekenweek

4 t/m 13 november

Kookboekenweek

Lees meerLees minder
  • 5 nominaties van Het Gouden Kookboek bekendgemaakt in Tijd voor MAX door juryvoorzitter Nadia Zerouali.
  • Voor het eerst konden kookboekenliefhebbers zelf stemmen op hun favoriete boek binnen de 5 nominaties.
  • Dit waren Cuisine Carine (Karin Gaasterland – Carrera Culinair), Java (Maureen Tan – Carrera Culinair), Noomi: De keuken van Irak (Sara Shawkat – Fontaine Uitgevers), Tofu (Emma de Thouars – Nijgh & Van Ditmar) en Van Boven in het wild (Yvette van Boven – Nijgh & Van Ditmar)
  • Bekendmaking winnaar eveneens in Tijd voor MAX: daar ontving Yvette van Boven de prijs voor het beste oorspronkelijk Nederlandstalige kookboek. In 2020 won Van Boven de prijs al eerder met Home Made Basics.

 

  • Het online bereik via de CPNB-kanalen bedraagt meer dan 2,5 miljoen, een daling van ca. 35% t.o.v. 2021. In 2021 werd het bereik verhoogd door samenwerking met influencers, hiervoor ontbraken in 2022 de middelen; wel is een online stemactie opgezet die goed was voor het merendeel van het totale bereik.
  • Juryleden: Nadia Zerouali (voorzitter), Jonneke de Zeeuw (culinair publicist en influencer), Bart van Aken (boekverkoper van het jaar in 2013, zaakvoerder van catering Chère Jeanne), Sarriel Taus (zakelijk leider van kunst- en designhub @droog) en Casper van Dijk (boekverkoper bij boekhandel Kramer in Winterswijk).
  • Via sociale media is rondom de stemperiode een socialemediacampagne opgezet. Deze leverde meer dan 1,6 miljoen contactmomenten op.
  • Bereik free publicity: circa 42 miljoen contactmomenten; mediawaarde € 623.290.
  • Tijdens Kookboekenweek lag de afzet van het genre 18% lager dan in 2021, de omzet +15%.
  • Van Boven in het wild kent een winnaarseffect na bekendmaking.
  • Via het DPG-netwerk zijn online advertenties geplaatst. Deze leverde bijna 230 duizend contactmomenten op.

13 december

Readification

Lees meerLees minder
  • Doel Readification is om leesplezier jongeren vanaf 15 te stimuleren via hun interesse in gaming.
  • Pilot uit 2021 had goede resultaten. Aanleiding voor de Leescoalitie en NBD Biblion om in 2022 en 2023 een vervolg te laten maken door The Invaders (2Basics).
  • POI Noord en Zuid ondersteunen Readification financieel en inhoudelijk. POI Groningen maakte een pilot om bibliotheken te kunnen laten aanhaken bij Readification, een vervolg komt er in 2023. POI Cubiss haakt dan met een pilot aan.
  • Op 13 december was de eerste lancering van twee nieuwe, speciaal geschreven verhalen. Ditmaal door Abdelkader Benali en Roderick Leeuwenhart, aansluitend bij game Assassin’s Creed Valhalla. Deze Verborgen Verhalen zijn verrijkt met audio, visuals en bewegend beeld uit de game, te lezen in de Ubisoft Special-app.
  • Resultaten van eerste lancering overstijgen die van de pilot: ruim 84.000 downloads (t.o.v. 75.000 downloads in 2021); een derde van degenen die hebben gedownload las de verhalen uit. Meer dan 92% waardeert de verhalen. Stichting Lezen bereidt samen met Qrius een kwalitatief onderzoek voor van de eerste lancering (juni 2023).

 

  • In 2023 vinden nog twee lanceringen plaats: 2 mei 2023 en 5 september, met medewerking van Manon Uphoff, Marcel van Driel, Marion Pauw en Rima Orie.
  • Samenwerking met The Invaders (2Basics) en internationale gameontwikkelaar Ubisoft.

Samenwerkingen

Leesbevordering doe je samen

Sponsoren en partners hielpen ook in 2022 de CPNB om de meerwaarde van het lezen en van boeken te promoten onder jong en oud.

Strategische partners

In 2022 waren de volgende strategische partners onontbeerlijk om een vuist te maken in het veld van leesbevordering:

Groep Algemene Uitgevers (GAU)

Lees meerLees minder

De Stichting CPNB is opgericht in 1983 door de Groep Algemene Uitgevers (GAU) en de Koninklijke Boekverkopersbond (destijds nog de Nederlandse Boekverkopersbond). In 2001 kwam daar de Vereniging van Openbare Bibliotheken (VOB) bij. Deze drie brancheorganisaties verschaffen een deel van het basisbudget van de CPNB, dat via contributieheffing bij de leden wordt opgehaald. De leden van de GAU vertegenwoordigen zo’n 80% van de algemene boekenmarkt.

Aan alle campagnes van de CPNB kunnen leden meedoen, dat varieert van het inzenden van titels voor prijzen en tiplijsten, het adverteren in uitgaven gerelateerd aan campagnes zoals de Voorleesgids. Daarnaast ondersteunen uitgevers ieder jaar hun auteur als die is uitgenodigd om bijvoorbeeld het Boekenweek- of het Kinderboekenweekgeschenk te schrijven. De GAU ondersteunt daarnaast expliciet de Griffels en Penselen en de Boekenweek van Jongeren. De CPNB heeft regelmatig overleg met een klankbordgroep waarvan de samenstelling door de GAU wordt bepaald.

 

algemene-uitgevers.nl

Koninklijke Boekverkopers Bond (KBb)

Lees meerLees minder

De Stichting CPNB is opgericht in 1983 door de Groep Algemene Uitgevers (GAU) en de Koninklijke Boekverkopersbond (destijds nog de Nederlandse Boekverkopersbond). In 2001 kwam daar de Vereniging van Openbare Bibliotheken (VOB) bij. Deze drie brancheorganisaties verschaffen een deel van het basisbudget van de CPNB, dat via contributieheffing bij de leden wordt opgehaald. CPNB maakt campagnematerialen en -uitgaven die door boekhandels kunnen worden ingekocht. Soms betreft het exclusieve producten zoals het Boekenweek- en het Kinderboekenweekgeschenk. De CPNB heeft regelmatig overleg met een klankbordgroep waarvan de samenstelling door de KBb wordt bepaald.

 

boekbond.nl

Vereniging van Openbare Bibliotheken (VOB)

Lees meerLees minder

De Stichting CPNB is opgericht in 1983 door de Groep Algemene Uitgevers (GAU) en de Koninklijke Boekverkopersbond (destijds nog de Nederlandse Boekverkopersbond). In 2001 kwam daar de Vereniging van Openbare Bibliotheken (VOB) bij. Deze drie brancheorganisaties verschaffen een deel van het basisbudget van de CPNB, dat via contributieheffing bij de leden wordt opgehaald.

 

De VOB heeft vier campagnes uitgekozen waar zij de focus op legt en die vervolgens door POI’s actief worden ondersteund: De Nationale Voorleesdagen, Nederland Leest, de Kinderboekenweek en de Boekenweek van Jongeren. Aan de overige campagnes van de CPNB kunnen bibliotheken ook meedoen. De CPNB heeft regelmatig overleg met de POI’s.

 

debibliotheken.nl

NBD Biblion

Lees meerLees minder

NBD Biblion is overall partner van alle B2B elementen van de CPNB campagnes gericht op leesbevordering. Het betreft geen naamgevend partnerschap, uitgezonderd voor de NBD Biblion Jeugdspecialist van het jaar. Vanaf 2020 bestellen bibliotheken hun CPNB-campagnematerialen bij NBD Biblion. De overstap naar bestellen via de webshop van NBD Biblion en het voeren van standaardpakketten levert bibliotheken een efficiëntieslag op en maakt het mogelijk campagnematerialen voor nog scherpere prijzen aan te bieden.

 

nbdbiblion.nl

Stichting Lezen

Lees meerLees minder

De samenwerking tussen de CPNB en Stichting Lezen gaat ver terug. Sinds 2003 besteedt Stichting Lezen de organisatie van De Nationale Voorleesdagen uit aan de CPNB; in nauwe samenwerking wordt de invulling bepaald. Stichting Lezen is ook inhoudelijk partner bij de Boekenweek van Jongeren, Nederland Leest Junior, de Kinderjury en de BoekenBoost. Boekenweek van Jongeren wordt ook financieel door Stichting Lezen ondersteund, mede door financiering via Fonds 21 en De Versterking.

 

Eén keer per jaar worden alle kinderboekencampagnes van de CPNB en Stichting Lezen aangeboden aan alle lagere scholen in de vorm van de Kinderboekenaanbieding Onderwijs. Het gaat om De Nationale Voorleesdagen, Kinderboekenweek, Kinderjury, Nederland Leest Junior en De Nationale Voorleeswedstrijd. Deze gids bevat bovendien de nodige inzichten over leesonderwijs uit onderzoek van Stichting Lezen: inspiratie voor leerkrachten en extra stimulans om mee te doen. In de 2022 is de vormgeving helemaal vernieuwd.

Vanaf 2020 werken Stichting Lezen, CPNB en docent Emma Kustermans aan Hebban in de Klas, een digitaal klaslokaal binnen de Hebban community waar leerlingen en docenten in een veilige, afgeschermde omgeving leestips met elkaar delen.

 

lezen.nl

KB - nationale bibliotheek

Koninklijke Bibliotheek

Lees meerLees minder

Naast gewaardeerd partner in de Leescoalitie, gaat de relatie tussen de CPNB en de Koninklijke Bibliotheek (KB) lang terug. Concreet heeft de KB vijf jaar lang de Kinderjury financieel ondersteund. In 2020 is dit in een andere vorm voortgezet: om het digitaal lezen bij kinderen en jongeren te stimuleren wordt aangehaakt bij de Kinderjury en de Boekenweek voor Jongeren. Daarnaast heeft de KB de pilot (2021) en het vervolg van Readification (2022-2023) mede gefinancierd. Voor de Top 100 Meest Uitgeleende Boeken levert de KB data op het gebied van e-lending. Samen met Stichting Lezen, CPNB, KVB en Stichting Marktonderzoek Boekenvak is KB opdrachtgever voor de consumentenonderzoeken die GfK vier keer per jaar uitvoert. Daarnaast zijn de data die KB beschikbaar stelt, o.a. via de Bibliotheekmonitor, onontbeerlijk voor de rapportages van de CPNB.

 

kb.nl

DPG Media

Lees meerLees minder

DPG Media en Stichting CPNB sloten in december 2021 een meerjarig partnership om het leesplezier onder kinderen te vergroten. DPG Media is strategisch partner van de Kinderboekenweek en bundelt samen met hoofdsponsor NS de krachten om de Kinderboekenweek nog meer impact te laten maken. Daarnaast is DPG Media partner geworden van de Kinderjury, al sinds 1988 de grootste lezersprijs voor kinderboeken. Via merken als Donald Duck, Tina en Zo Zit Dat, Libelle en Margriet worden kinderen en hun (groot)ouders geïnspireerd om (samen) te lezen en te stemmen.

Bestaande acties bleven in 2022 bestaan: het Boekenweekmagazine werd in 2022 voor de vijfde keer gemaakt door de redactie van AD. Dagblad Trouw besteedde aandacht aan het Boekenweekgedicht van Bart Moeyaert.

 

dpgmedia.nl

NS

Lees meerLees minder

NS draagt lezen een warm hart toe, want reizen met de trein is tijd voor jezelf, tijd om te lezen. NS is daarom al sinds 2001 trotse partner van de CPNB. NS sponsorde tot en met 2022 jaarlijks drie campagnes: Boekenweek, Kinderboekenweek en NS Publieksprijs. Vanaf 2023 is NS sponsor van Zomerlezen en NS Publieksprijs.

 

Net als in 2022 en 2021 kon in 2022 vanwege de pandemie de traditionele Boekenweekactie ‘gratis reizen met het Boekenweekgeschenk’ helaas niet doorgaan. Het fysieke evenement NS Kinderboekenruil tijdens de Kinderboekenweek werd vervangen door voorleesvideo’s met voorleesconducteur John Piqué als boegbeeld. Ook lazen conducteurs, machinisten en servicemedewerkers van NS voor aan basisschoolkinderen. Voor de NS Publieksprijs stond de NS in de startblokken om het enthousiasme voor lezen te delen met haar reizigers, maar dat moest in 2022 helaas afgeblazen worden (lees verder bij de betreffende campagne).

 

ns.nl/treinlezer

TUI

Lees meerLees minder

Bij vakantie denk je aan boeken. Het spannende boek is daarbij met stip het populairste genre. Onder het motto ‘Je zomer begint met boeken’ vonden CPNB en TUI, marktleider in de Nederlandse reisbranche, elkaar in hun missie om lezen te bevorderen en ontspanning te vergroten. TUI sponsorde in 2019 niet alleen de Spannende Boeken Weken maar verbond zich drie maanden lang aan Zomerlezen met de TUI Top 25 Zomerboeken. CPNB en TUI wonnen in 2019 de bronzen SponsorRing in de categorie Maatschappij. TUI werd door de coronamaatregelen zo hard getroffen dat de activatie in 2020 veel kleiner was. In 2021 was er geen samenwerking, maar in 2022 was TUI terug door De Nationale Voorleesdagen te ondersteunen.

 

tui.nl

Overigen partners en sponsoren

Afûk

Afûk

Lees meerLees minder

Sinds Leeuwarden in 2018 Culturele Hoofdstad van Europa werd werkt Stichting CPNB samen met Afûk door een Friese editie van het Boekenweekgeschenk uit te brengen tijdens de Boekenweek. In 2022 verscheen het Boekenweekgeschenk van Ilja Leonard Pfeijffer in het Fries maar ook het Kinderboekenweekgeschenk met de titel Beamhuterferhalen.

 

afuk.frl

Boekhandels Vlaanderen

Boekhandels Vlaanderen

Lees meerLees minder

Boekhandels Vlaanderen volgde in 2021 Boek.be op als partner in de Boekenweek. Deze campagne wordt ook in Vlaanderen georganiseerd en de Vlaamse boekhandels geven net als hun Nederlandse collega’s het Boekenweekgeschenk cadeau aan klanten bij een besteding van € 15 aan boeken. Ook het Boekenweekessay is voor Vlaamse klanten te koop.

 

boekhandelsvlaanderen.be

Boomerang

Lees meerLees minder

Bereik generen met lef, dat is Boomerang. In 2020 verwelkomde de CPNB Boomerang als partner in haar missie om zoveel mogelijk Nederlanders te inspireren om te gaan lezen. Boomerang zet zich in door de gedichten bij campagnes zoals het Boekenweekgedicht en het Zomergedicht in 100.000-voud beschikbaar te stellen via hun welbekende kaartenrekken op culturele locaties.

 

cards.boomerang.nl

CB

Lees meerLees minder

Vanaf april 2020 bestellen boekhandels de campagne-artikelen van de CPNB via CB Online. Deze overstap is het gebruiksgemak en de efficiency ten goede gekomen. Daarnaast is het CPNB-aanbod van losse campagnematerialen gebundeld in drie standaardpakketten met de best lopende producten van de voorbije jaren. Dit leverde scherpere inkoopprijzen voor de boekhandel op.

 

cb.nl

de Bibliotheek op school

de Bibliotheek op school

Lees meerLees minder

Kinderjury is een van de zes landelijke leesprojecten binnen de Bibliotheek op school primair onderwijs. Daarmee is het een vast onderdeel van deze infrastructuur. Dat betekent dat scholen, waar dit programma actief is en leesconsulenten zijn aangesteld, aandacht besteden aan de campagne en leerkrachten ondersteunen. De Bibliotheek op school ondersteunt daarnaast het educatieve project ‘Eén boek, één klas’ van Nederland Leest Junior.

 

debibliotheekopschool.nl

DPG Media

Lees meerLees minder

Leesbevordering is de gezamenlijke missie van de CPNB en DPG Media. Op 6 december 2021 sloten wij een meerjarig partnership met elkaar. DPG Media wordt partner van de Kinderjury en strategisch partner van de Kinderboekenweek. Insteek is om 1) de Kinderboekenweek nog groter, leuker en inspirerender te maken, en 2) ouders, grootouders en verzorgers te gidsen binnen het kinderboekenlandschap.

 

Bestaande acties bleven in 2021 bestaan: het Boekenweekmagazine werd in 2021 voor de vierde keer gemaakt door de redactie van AD. Dagblad Trouw besteedde aandacht aan het Boekenweekgedicht van Babs Gons.

 

dpgmedia.nl

De Grote Vriendelijke Podcast

Lees meerLees minder

Vanaf 2021 werken Hebban en De Grote Vriendelijke Podcast samen om De Grote Vriendelijke 100 (voor mooiste jeugdboeken) te lanceren.

 

degrotevriendelijkepodcast.nl

Eenvoudig Communiceren

Eenvoudig Communiceren

Lees meerLees minder

In 2021 is uitgeverij Eenvoudig Communiceren partner bij Nederland Leest. Eenvoudig Communiceren verzorgt de hertaling van het centrale boek in de campagne. Zo verscheen in 2022 Mevrouw mijn moeder van Yvonne Keuls in makkelijke taal, zodat ook mensen die minder makkelijk lezen, kunnen meedoen met deze landelijke campagne.

 

eenvoudigcommuniceren.nl

Fonds 21

Lees meerLees minder

Vanaf 2016 is Fonds 21 een zeer waardevolle partner in de Boekenweek van Jongeren die het onder andere mogelijk maakt om jongeren te bereiken via auteursbezoeken maar ook hun eigen sociale media. De jarenlange ondersteuning van Fonds 21 getuigt van een lange adem die we hard nodig hebben om jongeren van 15+ het plezier van lezen te laten ervaren.

 

fonds21.nl

Fonds XL en Vereniging Onbeperkt Lezen

Lees meerLees minder

Vanaf 2013 maken Fonds XL en Vereniging Onbeperkt Lezen het mogelijk dat er een grootlettereditie (XL) van het Nederland Leest-boek en het Kinderboekenweekgeschenk kan worden gemaakt. In 2021 kwam daar de editie in makkelijke taal van Nederland Leest bij.

Kinderboekenambassadeur

Lees meerLees minder

Sinds maart 2022 is Martijn van der Linden de Kinderboekenambassadeur, de illustrator die het twee jaar lang tot zijn taak rekent het belang van lezen door kinderen breed onder de aandacht te brengen. De ambassadeur is aangesteld door Stichting Lezen en het Nederlands Letterenfonds in samenwerking met De Schrijverscentrale en de CPNB.

 

kinderboekenambassadeur.nl

Kinderboekenmuseum

Kinderboekenmuseum

Lees meerLees minder

In 2021 vierden de Griffels hun 50-jarig jubileum: het Kinderboekenmuseum maakte een installatie waardoor kinderen op speelse wijze ontdekken hoe ze de schrijver kunnen worden van een Griffel-winnend boek. De originele prenten van de winnaars van de Zilveren Penselen én het Gouden Penseel zijn eveneens tijdens de Kinderboekenweek in 2022 te zien geweest in het museum.

 

kinderboekenmuseum.nl

Kinderen voor Kinderen

Lees meerLees minder

Vanaf 2012 bracht de samenwerking met Kinderen voor Kinderen een heel ander element in bij de Kinderboekenweek en de bijbehorende lespakketten: door een kinderboekenschrijver wordt een campagnelied geschreven dat tot en met 2021 door Tjeerd Oosterhuis op muziek werd gezet. In 2022 namen Jermain van der Bogt & Willem Laseroms dit over. De begeleidende clip op Youtube wordt volop ingezet door leerkrachten. De choreografie is ieder jaar van Lucia Marthas.

 

kinderenvoorkinderen.nl

KVB Boekwerk

Lees meerLees minder

Stichting CPNB is samen met GAU, KBb, Stichting Lezen en het Nederlands Letterenfonds partner in KVB Boekwerk, het kennis- en innovatieplatform van de boekensector. CPNB en KVB Boekewerk werken vanaf 2021 nauw samen in het samenstellen en presenteren van de jaarcijfers van het boekenvak die samen met de Top 100 jaarlijks in januari bekendgemaakt worden.

 

kvbboekwerk.nl

Leescoalitie

Lees meerLees minder

De Leescoalitie is een samenwerkingsverband van organisaties die elk vanuit een andere taakstelling bezig zijn met leesbevordering. Dat zijn Stichting Lezen, Stichting Lezen & Schrijven, het Literatuurmuseum/Kinderboekenmuseum, VOB, KB, Nederlands Letterenfonds en de CPNB. In 2022 kwamen daar de Taalunie, de Schrijverscentrale en de Schoolschrijver bij. In 2020 en 2021 liep de actie Lees voort! waarbij grootouders opgeroepen werden tijdens oppasmomenten vaker voor te lezen, hun kleinkind te stimuleren zelf te lezen of met ze naar de boekhandel of bibliotheek te gaan. In 2022 startte de campagne Springlezend om de belangrijke rol van leraren te onderstrepen en leraren elkaar te laten inspireren om hun leerlingen plezier in lezen te laten ervaren.

In oktober 2020 presenteerde de Leescoalitie het manifest Oproep tot een ambitieus leesoffensief, ‘een dringend beroep op de Onderwijs- én Cultuurpoot van OCW om gezamenlijk te komen tot een actief en inclusief leesbeleid, waarin leesplezier een essentiële rol vervult.’

 

Een innovatieve manier om jongeren tussen de 15 en 18 met plezier aan het lezen te krijgen is Readification: een project van de Leescoalitie en Ubisoft, een van ’s werelds grootste gameontwikkelaars, helemaal in het kader van het Leesoffensief. In 2020 werd het startschot gegeven om een prototype te ontwikkelen dat in mei 2021 live is gegaan. Een vervolg hierop loopt in 2022 en 2023.

 

leescoalitie.nl

LINDA.

Lees meerLees minder

Sinds 2012 is LINDA. gewaardeerd partner voor de promotie van lezen in de zomermaanden. Zij doet dit middels een kortingsvoucher van € 5 op de cover van het populaire magazine LINDA. IN 2022 werd dit de cover van het Vakantieboek. De eerste jaren ging het om korting op 75 boeken, inmiddels is dit aantal teruggebracht tot het compacte aantal van 25 titels. Vaak was het betreffende zomernummer van LINDA. het bestverkochte tijdschrift van dat jaar.

 

linda.nl

Looplabb

Lees meerLees minder

Vanaf 2022 is het Nederlandse leesbrillenmerk Looplabb sponsor van de Hebban Debuutprijs. Looplabb en Hebban delen een gezamenlijke missie: lezers meer én met meer plezier laten lezen. Als hoofdsponsor van de prijs zal Looplabb zich nog duidelijker profileren als partner in de leesbevordering, onder andere door Hebban boekentips in haar nieuwsbrieven. Looplabb-oprichter Maarten Kooijman zal voor de tweede keer zitting nemen in de vakjury.

looplabb.com/nl

McDonald's

Lees meerLees minder

De CPNB en McDonald’s hebben in 2020 de krachten gebundeld om lezen en voorlezen te stimuleren: tijdens de Kinderboekenweek gaf McDonald’s in ieder Happy Meal een leesboekje mee. Sinds vorig jaar konden gasten van de restaurantketen al kiezen tussen een leesboekje of een speeltje als cadeautje bij een Happy Meal. Tijdens de Kinderboekenweek in 2022 zat bij ieder Happy Meal een voucher waarmee gewezen werd op het gratis lidmaatschap van de bibliotheek voor kinderen onder de 18 jaar, met ondersteuning van de Vereniging Openbare Bibliotheken. Op deze wijze onderstrepen McDonald’s, de CPNB en de bibliotheken extra het belang van lezen. Zo (her)ontdekken meer ouders en kinderen het plezier van lezen.

 

mcdonalds.nl

Nationaal Comité 4 en 5 mei

Lees meerLees minder

Samen met het Nationaal Comité 4 en 5 mei is de CPNB co-uitgever van de jaarlijkse dubbeluitgave met de toespraken voor 4 en 5 mei. In 2022 was dat de 4 mei-voordracht ‘Wat niet mag’ van Hans Goedkoop  en de 5 mei-lezing ‘Vrijheid is een gevoel’ van Gijs Tuinman.

 

4en5mei.nl

Nederlands Letterenfonds

Lees meerLees minder

Het Letterenfonds is al sinds het begin van de Boekenweek van Jongeren een gewaardeerd partner die deze campagne mede mogelijk maakt met belangrijke elementen als het geschenkboek 3PAK en de schrijverstournee Literatour. Daarnaast heeft het Letterenfonds de pilot (2021) en het vervolg van Readification (2022 en 2023) mede gefinancierd.

 

letterenfonds.nl

Passend Lezen

Passend Lezen

Lees meerLees minder

Al geruime tijd doet Passend Lezen jaarlijks actief mee aan de campagnes van de CPNB. Zij promoot deze ook zeer actief onder haar klanten. Deze bibliotheek voor mensen met een leesbeperking biedt de geschenken die horen bij de CPNB-campagnes in aangepaste vorm aan.

 

passendlezen.nl

Squla

Lees meerLees minder

Squla is het online oefenprogramma voor kinderen in groep 1 t/m 8. Het bestaat uit quizzen en spelletjes die kinderen in de klas en thuis kunnen doen. Op een leuke manier leren, dat is de kern. Squla is partner van de Kinderboekenweek en De Nationale Voorleesdagen. Met Squla bereiken we in de 300.000 kinderen zonder betaald abonnement in de klas en 185.000 kinderen met abonnement thuis, aangevuld met zo’n 10.000 ouders en leerkrachten via mailingen.

 

squla.nl

Stichting Van Beuningen/Peterich-fonds

Lees meerLees minder

Poëzie wordt een zeer warm hart toegedragen door het Van Beuningen/Peterich-fonds. Jarenlang ondersteunde het fonds de Poëzieweek, die in 2020 voor het laatst door de CPNB werd georganiseerd. Tegelijkertijd besloot de CPNB aan poëzie geen aparte campagne te wijden maar het hele jaar door aandacht voor poëzie te vragen in de bestaande CPNB-campagnes. Dit gebeurde al in de Boekenweek en daar kwamen in 2020 Zomerlezen en de Kinderboekenweek bij. Mogelijk gemaakt door het Van Beuningen/Peterich-fonds.

The Invaders (2Basics)

Lees meerLees minder

Voor de Kinderboekenweek heeft The Invaders met de wereldberoemde game Minecraft een speciale challenge gemaakt. Via de interesse van veel kinderen in gaming probeert CPNB aansluiting te vinden bij deze jonge doelgroep om ze daar te enthousiasmeren voor het lezen. The Invaders is een ‘creative agency’ met de focus op ingame advertising en merkcampagnes richting gamers.

 

2basics.nl/lancering-space-invaders

De Versterking

Lees meerLees minder

De Versterking

Vanaf 2015 ondersteunt De Versterking de Literatour, de auteurstournee die sinds 2018 onderdeel is gaan uitmaken van de Boekenweek voor Jongeren. Scholen die deelnemen aan de tournee, ontvangen een uitgebreid boekenpakket met de tien genomineerde boeken van de prijs Beste Boek voor Jongeren. Het boekenpakket maakt het voor docenten makkelijk om actuele boeken aan te bieden in de klas, door ze uit te lenen of cadeau te doen. Tevens ondersteunt De Versterking een startbijeenkomst door de Schrijverscentrale, CPNB en Stichting Lezen waar auteurs, die op tournee gaan, en docenten ervaringen uitwisselen. Stichting Lezen is de officiële aanvrager bij De Versterking.

 

de-versterking.nl

VriendenLoterij

Lees meerLees minder

Een lot uit de loterij wonnen Stichting CPNB en Stichting Lezen op 6 februari 2019 met de cheque van € 500.000 uit handen van VriendenLoterij-ambassadeur Johnny de Mol. Deelnemers aan de VriendenLoterij maken daarmee De Nationale BoekenBoost mogelijk. Dit nieuwe initiatief heeft als doel om het leesplezier van de schoolgaande jeugd tot achttien jaar een positieve boost te geven door middel van veel extra boeken in de klas. De Nationale BoekenBoost vergroot daardoor de impact van bestaande leesbevorderingscampagnes voor kinderen en jongeren van 0 tot 18 jaar, zoals De Nationale Voorleesdagen, de Kinderboekenweek en de Boekenweek van Jongeren. BoekenBoost loopt tot en met de Boekenweek van Jongeren in 2022.

 

vriendenloterij.nl

Winq

Lees meerLees minder

Samen met lifestyle magazine Winq organiseerde Hebban in 2022 de publieksverkiezing voor de Regenboog 100, de honderd beste queerboeken.

 

winq.nl

Partners in onderwijs

In 2022 bereikte de CPNB kinderen en jongeren met de volgende campagnes en educatiepartners:

De Nationale Voorleesdagen | 0-6 jaar

Kinderboekenweek | 0-12 jaar

Kinderjury - lezersprijs van de Kinderboekenweek | 6-12 jaar

Nederland Leest Junior | 10-14 jaar

Boekenweek van Jongeren | 15-18 jaar

Bestuur, bureau, financiën

Organisatie

Stichting CPNB is het marketingcommunicatiebureau van het boekenvak. Hoe zijn raad van toezicht, bestuur, bureau en financiën georganiseerd om deze taak uit te voeren?

Organisatie

Raad van toezicht, bestuur en directie

Op 21 juni 2022 werd een nieuw convenant getekend en per 1 juli 2022 trad de nieuwe governance in werking. CPNB heeft vanaf dit moment een raad van toezicht met drie leden voorgedragen door elke convenantpartner en drie onafhankelijke leden waaronder de voorzitter. De directeur is vanaf dat moment directeur-bestuurder.

Bestuur per 30 juni 2022

  • H.W. Cortenraad, voorzitter
  • A. Scheermeijer, penningmeester, directeur lezen & leren bol.com
  • M.J.M. Plukker, directeur eigenaar boekhandel Plukker, Schagen
  • M. Beumer, directeur De Bezige Bij
  • M.A. le Noble, directeur MeulenhoffBoekerij

 

Directie in 2022

E.C.J. Aendekerk, directeur (en per 1 juli 2022 directeur-bestuurder)

Het bestuur vergaderde in 2022 drie maal op 8 februari, 12 april en 28 juni. Tijdens die laatste vergadering werd de jaarrekening goedgekeurd en trad het bestuur af. De nieuwe raad van toezicht vergaderde 3 maal op 2 september, 17 november en 16 december en op 10 oktober was er een speciale onboarding sessie met de raad van toezicht en de leden van het kernteam.

Raad van toezicht per 31 december 2022

  • H.W. Cortenraad, CEO Audax, voorzitter
  • N. Bouabbouz, projectdirecteur Gebiedsontwikkeling bij Gemeente Amsterdam
  • S. Hermans, directeur bibliotheek Den Haag en Haags Gemeentearchief
  • M.A. le Noble, directeur MeulenhoffBoekerij
  • A.A. Peek, ondernemer in de boekenbranche
  • R. Repko, marketingexpert

Organisatie

Organisatiestructuur en personele bezetting

Tot oktober 2022 was de organisatie volgens competenties ingericht en bestond de organisatiestructuur uit vier teams: Community & Content (Hebban), Marketing, Publiciteit & Corporate Communicatie, Programmering, Projecten en Onderwijs. Daarnaast waren er vier stafteams (Fondsen- en Sponsorwerving, Finance & Control, HRM en Office) die samen met de managers van de vier teams aan de directeur rapporteerden. De vier managers vormden samen het dagelijks mt.

In oktober 2022 heeft een organisatiewijziging plaatsgevonden om het eigenaarschap duidelijker te beleggen.

Er is een marktgerichte indeling met vier teams gecreëerd (Hebban, Campagnes Volwassenen, Campagnes Kind & Jeugd en Bedrijfsvoering). De hoofden van deze vier afdelingen vormen samen met de directeur-bestuurder het kernteam (kt). De coördinator van team Corporate Communicatie is direct gehangen onder de directeur-bestuurder en maakt incidenteel deel uit van het kt. Met de komst van een directeur Bedrijfsvoering (werving najaar 2022, start januari 2023) is er een tweede directeur met een volledige volmacht, wat de continuïteit van de organisatie versterkt.

Professor Tulpstraat 17, Amsterdam

In 2022 bood de CPNB werkgelegenheid aan gemiddeld 25,6 fte (in 2020 27,8 fte), zijnde 28 medewerkers, waarvan 9 parttimers. Er kwamen 5 nieuwe medewerkers in dienst, 9 medewerkers verlieten de CPNB. Deze aantallen zijn lager ten opzichte van 2021, maar naar verhouding is er nog redelijk veel personeelsverloop geweest gedurende 2022. Dit was o.a. het gevolg van de veranderde organisatie-inrichting waardoor functies kwamen te vervallen. De gemiddelde leeftijd van onze medewerkers was in 2022 42 jaar (in 2021 41 jaar).

Per 1 augustus 2023 verhuist de CPNB naar een nieuw kantoor:

Professor Tulpstraat 17
1018 GZ  Amsterdam

Medewerkers

Bekijk het actuele overzicht van onze medewerkers op cpnb.nl >

Organisatie

Financiën

De CPNB is een stichting zonder winstoogmerk. De gelden die zij ontvangt, worden alle aangewend ten dienste van haar missie. De CPNB heeft een kleine reserve die is vastgesteld door het bestuur. Het jaarlijkse budget (inkomsten en uitgaven) van de CPNB ligt rond de 6 miljoen euro.

Inkomsten

Waar komt het budget van de CPNB vandaan? Er zijn drie stromen van inkomsten:

Vaste bijdrage van convenantpartners (21%)

De drie partners die aan de basis staan van de CPNB (respectievelijk de GAU, de KBb en de VOB) hebben zich via een convenant aan de CPNB verbonden. Zij betalen jaarlijks een vaste bijdrage. Voor de periode 2023-2025 is een nieuw convenant afgesloten.

Campagneopbrengsten (57%)

Boekhandels, bibliotheken, uitgeverijen en scholen kunnen meedoen aan de campagnes en activiteiten van de CPNB door de aanschaf van uitgaven, promotiematerialen, lespakketten of de aanmelding voor prijzen en tiplijsten. Daarnaast vallen specifieke bijdragen van fondsen en instellingen aan campagnes onder deze opbrengstenstroom. Deze redelijk stabiele stroom van inkomsten was in 2022 goed voor 57% van het budget.

Inkomsten sponsoring (20%)

Net als in 2021 is het dit jaar helaas niet gelukt om het volledige sponsortarget te realiseren. DPG Media is m.i.v. 2022 een nieuwe grote sponsor en vanaf 2023 ook TUI.

Een overzicht van partners en sponsors vind je onder Samenwerkingen.

Overige baten (2%)

Dit betreft bijna geheel de eenmalige bate uit de vrijval van de reservering schenkbelasting op de balans.

Uitgaven

Waar geeft de CPNB het budget aan uit? Er zijn drie kostenstromen:

Campagnekosten (55%)

Het grootste deel van de kosten bedragen de out-of-pocket campagnekosten, alle kosten die de CPNB maakt voor de productie van promotiematerialen, organisatie van evenementen en media.

Personeel (35%)

De personele kosten bedragen ongeveer een derde van de begroting en bestaan naast salarissen en pensioenen onder meer uit externe inhuur. Deze kostenpost is over de afgelopen vijf jaar stabiel gebleven.

Organisatiekosten (10%)

Organisatiekosten betreffen afschrijvingen, huur, IT-kosten, voorzieningen voor debiteuren en overige algemene kosten. De CPNB heeft over de laatste jaren een gemiddelde overhead van rond de 11%. De organisatiekosten zijn in 2022 lager dan begroot, voornamelijk door lagere uitgaven aan kantoorkosten en lagere afschrijvingskosten.

Organisatie

Nevenfuncties

Eveline Aendekerk

  • voorzitter raad van toezicht Cinekid
  • lid raad van toezicht De Kleine Komedie
  • commissaris Infinitas Learning
  • lid raad van advies KVB
  • comité van aanbevelingen De culturele Apotheek

Rozemarijn Visser

  • lid bestuur Stichting Elspeet

Martijn Lindeboom

  • auteur en/of samensteller voor diverse uitgeverijen
  • voorzitter Stichting ter bevordering van het fantastische genre
  • schrijfdocent Schrijversacademie en ArtEZ
  • auteursscout African Literary Agency

Esther Scholten

  • lid bestuur Vrienden van Meermanno | Huis van het Boek
  • lid bestuur De Gijselaar-Hintzenfonds
  • lid bestuur Stichting Buiten het Boek
  • directeur Stichting De Best Verzorgde Boeken

Janneke Siebelink

  • lid raad van advies Letterenfonds Digitale innovatieve projecten
  • auteur Ambo|Anthos Uitgevers / Schönbach literair agentschap

Sander Verheijen

  • auteur Uitgeverij Volt

Debbie van der Zande

  • lid boekenpanel Mezza
  • auteursscout African Literary Agency

Colofon

Tekst

Eveline Aendekerk

Esther Scholten

Mark Hemels

Redactie

Mark Hemels
Josephine Willems

Vormgeving

Studio Vi.Amsterdam

Fotografie

  • Jelmer de Haas
  • Julie Hrudova
  • Anne-Marie van Noortwijk
  • Maaike Poelen
  • Maikel Thijssen
  • Jan Reinier van der Vliet
  • Janiek Dam
  • Janus van den Eijnden
  • Chris van Houts
  • Bill Waters